امواج الکترو مغناطیسی
تابش الکترومغناطیسی یا انرژی الکترومغناطیسی بر اساس تئوری موجی، نوعی موج است که در فضا انتشار مییابد و از میدانهای الکتریکی و مغناطیسی ساخته شدهاست. این میدانها در حال انتشار بر یکدیگر و بر جهت پیشروی موج عمود هستند.
گاهی به تابش الکترومغناطیسی نور میگویند، ولی باید توجه داشت که نور مرئی فقط بخشی از گسترهٔ امواج الکترومغناطیسی است. امواج الکترومغناطیسی بر حسب بسامدشان به نامهای گوناگونی خوانده میشوند: امواج رادیویی، ریزموج، فروسرخ (مادون قرمز)، نور مرئی، فرابنفش، پرتو ایکس و پرتو گاما. این نامها به ترتیب افزایش بسامد مرتب شدهاند.
ماهیت فیزیکی
امواج الکترومغناطیسی را نخستین بار ماکسول پیشبینی کرد و سپس هاینریش هرتز آن را با آزمایش به اثبات رساند. ماکسول پس از تکمیل نظریهٔ الکترومغناطیس، از معادلات این نظریه شکلی از معادلهٔ موج را به دست آورد و بنابراین نشان داد که میدانهای الکتریکی و مغناطیسی هم میتوانند رفتاری موجگونه داشته باشند. سرعت انتشار امواج الکترومغناطیسی از معادلات ماکسول درست برابر با سرعت نور به دست میآمد، و ماکسول نتیجه گرفت که نور هم باید نوعی موج الکترومغناطیسی باشد.
طبق معادلات ماکسول، میدان الکتریکی متغیر با زمان باعث ایجاد میدان مغناطیسی میشود و برعکس. بنابراین اگر یک میدان الکتریکی متغیر میدان مغناطیسی بسازد، میدان مغناطیسی نیز میدان الکتریکی متغیر میسازد و این گونه موج الکترومغناطیسی ساخته میشود و پیش میرود.
نظریهٔ کوانتومی برهمکنش بین تابش الکترومغناطیسی و ماده را نظریهٔ الکترودینامیک کوانتومی توصیف میکند.
امواج الکترومغناطیسی بر حسب بسامدشان به نامهای گوناگونی خوانده میشوند: امواج رادیویی، ریزموج، فروسرخ (مادون قرمز)، نور مرئی، فرابنفش، پرتو ایکس و پرتو گاما.
تابش خورشید و زمین
خورشید، این راکتور گرما-هستهای بزرگ، در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی تابش میکند. از پرتوهای x و پرتوهای کیهانی گرفته تا موجهای رادیویی به طول موجهایی تا ۱۵m یا بیشتر. اما چون سطح آن داغ است (۶۰۰۰ سانتیگراد)، بیشتر انرژی آن در طول موجهای نسبتاً کوتاه (فرابنفش، مرئی و فروسرخ نزدیک) است و مقدار بیشینه تابش در طول موج نزدیک به ۰٫۵ میکرومتر گسیل میشود. علاوه بر این، پرتوهای فروسرخ خورشید نیز برای ما منبع گرما بشمار میآیند.
با بهرهگیری از فرمولهای تابش پلانک، پی میبریم که انرژی گسیل شده از جسمی با دمایی برابر با دمای زمین نیز باید در محدوده فروسرخ باشد و طول موجهای بارز این تابش نیز تقریباً در محدوده ۱۰ میکرومتر متمرکز است.
از آنجا که زمین همواره در حالت شبه ترازمندی است، درمییابیم به همان اندازه که از خورشید انرژی دریافت میکند، با تابش LW به فضا انرژی از دست میدهد. به این ترتیب، مناسبترین شرایط برای زیست موجودات زنده در این کره خاکی فراهم میشود.
نظرات شما عزیزان: